Bitcoin nedir?

Bitcoin ve blok zinciri teknolojisi için wiki oluşturuyoruz ve soru işaretlerini gidermeyi amaçlıyoruz.

• Giriş
• Tarihçe
• Yönetim
• Servisler
• Bitcoin Adresleri
• Transfer Ücretleri
• Onaylama İşlemleri
• Ekonomi
• İlk Dağıtım
• Döviz Kuru
• Gizlilik
• Transferler
• Alım/Satım
• Karıştırma Hizmetleri
• Güvenlik
• Çifte Harcama
• Yetkisiz Harcama
• %51 Saldırısı
• Bitcoin Madenciliği
• Düğüm İşlemi
• Madencilik Ödülleri
• Madencilik Havuzları
• Madencilik Zorluk Derecesi
• Madencilik Donanımı
• Endişeler
• Yatırım Aracı Olarak
• Gizlilik
• Yasadışı Kullanım
• Hırsızlık ve Dolandırıcılık

Bitcoin (kısaltma BTC, sembol ฿) merkezi bir kuruluşa bağlı olmayan P2P teknolojisini kullanan dijital/elektronik bir para birimidir. Bitcoin fikri, Satoshi Nakamoto isimli kişi veya kişiler tarafından ilk kez 2008 yılında ortaya atıldı.

Giriş

Bitcoin, "Bit" ve "Coin" isimleri birleştirilerek oluşmuştur. Bit ifadesi, bilgisayar teknolojilerinde 0 ve 1 olarak iki farklı sayıyı işaret eder. Coin ifadesi ise, İngilizce dilinde madeni para anlamına gelmektedir. Bitcoin ifadesi ise, somut madeni paralar ile bilgisayar teknolojisini birleştirerek ortaya atılmış elektronik bir parayı anlatır. Bitcoin ilk kez 31 Ekim 2008 yılında Satoshi Nakamoto isimli bir grup veya kişi tarafından duyuruldu. Duyuruda bir whitepaper ve Bitcoin ile ilgili tanımlamalardan bahsediliyordu.

Bitcoin ağı ilk kez 2009 yılında faaliyete geçmiş ve ilk Bitcoin'ler bu tarihte oluşturulmuştur. Bilinene göre ilk üretimden yaklaşık 1 milyon adet kadar BTC üretimi sağlanmıştır.

Tarihçe

Takip edilmesi güç ödeme teknolojileri ilk olarak 1972 yılında David Chaum adlı bir bilgisayar uzmanı tarafından tanımlandı. Chaum, 1990 yılında ilk kripto tabanlı elektronik nakit sistemini oluşturmak için tanımlamasını genişletmiştir. 1998 yılında bilgisayar mühendisi olan Wei Dai, "b-money" ismini verdiği tamamen dağıtık olarak çalışan elektronik para sistemi ile ilgili açıklama yaptı. Aynı zaman diliminde Nick Szabo da "bit gold" isimli benzer bir elektronik para geliştirdi.  Bit gold, tıpkı Bitcoin gibi "proof of work" mantığında çalışan bir teknoloji kullanıyordu.

2008 yılında Satoshi Nakamoto, metzdowd.com adresinde Bitcoin prokolünü açıklayan bir makale yayınladı. 3 Ocak 2009 yılında ilk Bitcoin istemcisinin yayınlanması ile birlikte ilk Bitcoin'ler üretildi. Yaklaşık bir yıl sonra bitcointalk forumunda Bitcoin için başlangıç döviz kurları kullanıcılar tarafından belirlendi. Bitcoin'in tarihinde en popüler olay ise bir kullanıcının 10.000 BTC karşılığı pizza almasıydı.

2011 yılında Wikileaks, Freenet ve Internet Archive gibi bir kaç firma Bitcoin ile bağış kabul etmeye başladılar. Amerika'da EFF (Electronic Frontier Foundation) isimli bir vakıf Bitcoin ile bağış kabul ediyordu, ancak para birimi ile alakalı yasal eksikliklerden dolayı Bitcoin kabul etmeyi durdurdu. Bu süreçte bazı küçük işletmeler Bitcoin'i kullanmaya başlamıştı.

2012 yılında BitPay, yayınladığı bir raporda o yıl için mevcutta binden fazla firma ve şahısın Bitcoin ile ödeme kabul ettiğini açıkladı.

Yönetim

Bitcoin, merkezi olmayan ve eşler arası (P2P) protokülü ile çalışır. Kriptografik teknolojiler ile birlikte kullanıcıların herhangi bir kuruluşa veya sınırlandırmaya uğramadan her an için ödeme yapılabilmesini sağlamakta. Yapılan ödemelerin doğruluğu için belirli bir merkez yoktur ve tüm işlem onayları yine kullanıcılara bırakılmıştır.

Bitcoin, Bitcoin ağı içerisinde bilgi işleme gücünün en yüksek payına sahip olan grubun kurallarına göre yürütülür. Yani Bitcoin ağında görev yapan madencilerin büyük çoğunluğunun uzlaştığı kurallar Bitcoin için etkilidir. Bitcoin'in üretim kapasitesi 21 milyon adet ile sınırlandırılmıştır.

Bitcoin'i kullanmak için herhangi bir merkez, banka veya aracı gerekmez.

Servisler

Bitcoin'ler masaüstü veya web tabanlı cüzdanlar ile gönderilip alınır. Her cüzdan için neredeyse sınırsız sayıda adres oluşturulabilir.

Bitcoin Adresleri

Bitcoin transferleri sadece Bitcoin cüzdan adreslerine yapılabilir. Örnek bir Bitcoin cüzdan adresi (1L5ky9M4L8CS9mXLFryrof2JQEf1k34J4h) 33 karakterden oluşur ve 1 ya da 3 sayılarıyla başlar. Kullanıcılar, kullanmış oldukları cüzdan yazılımlarıyla her an yeni bir adres oluşturabilir ve bu adrese BTC talep edebilirler. Adreslerin oluşturulması Bitcoin ağı ile ilgili bir işlem gerektirmediği için internetin olmadığı ortamlarda bile Bitcoin adresleri oluşturulabilir. Web tabanlı cüzdanlar genelde, ödeme alınan her adresten sonra yeni bir adres oluşturur. Ancak, daha önce oluşturulan adresler halen kullanılabilir durumdadır ve BTC alımı yapabilirler.

Transfer Ücretleri

Transfer ücretleri genelde Bitcoin gönderimi yapılırken ana ücrete dahil edilir. Ücretler masaüstü cüzanlardan ve destekliyorsa web tabanlı cüzdanlardan kişisel olarak değiştirilebilir. Teknik olarak ücretsiz transfer işlemi mümkün olsa da 2017 yılından sonra, işlemin onaylanması ve karşı tarafa aktarılması yıllar sürebilir. Transfer ücretleri, madencilerin yaptığı çalışmalar sonucunda aldığı çalışma ücreti olarak da tanımlanabilir. Transfer ücretlerini yüksek tutmanız, yaptığınız işlemin daha hızlı bir şekilde onaylanması ile doğru orantılıdır.

Onaylama İşlemleri

Bitcoin ağı yazılımı yapılan transfer işleminin bir blok üzerine kaydedildiğini fark ettiğinde işlemi onaylar. Bir sonra gelen her blok ise, yapılan bu işlemin doğruluğunu daha fazla artırır. Şuan için çoğu kişi 6 onaydan sonra yapılan ödeme için ortada hiç bir şüphe kalmadığını belirtir.

Bulunan her bloklar birleşerek bir zincir oluşturur. Bloklar, sadece madenciler tarafından bulunabilir. Yapılan bütün işlemler onaylandıktan sonra blok kümeleri halinde birikirler ve onay sayısı arttıkça içeriklerinin değiştirilmesi mümkün değildir.

Ekonomi

İlk Dağıtım

Bitcoin'in merkezi bir yeri yoktur. Bütün işlemler kullanıcılar ve yazılım matematiği ile otomatik olarak gerçekleştirilir. Bitcoin üretimi 21 milyon adet ile sınırlandırılırken, bu adetin bir anda ortaya çıkmaması için matematiksel bir yazılım kullanılır. Ekim 2012'den bu yana Bitcoin'in 10 milyon adeti oluşturuldu. Nisan 2018'de ise Bitcoin'lerin %80'i çıkartılabildi. Bitcoin'lerin oluşturulabilmesi için madenciler tarafından ödemelerin biriktiği bloğu bulmaları gerekir. Her blok bulunduğunda ise ortaya tamamen yeni üretilen Bitcoin'ler çıkar. Yeni çıkarılan Bitcoin'ler madencilere verilen ödül olarak tanımlanır. Bu ödül, Bitcoin ilk çıktığında 50 BTC iken, 2012 yılında 25 BTC'ye ve 2016 yılında 12.5 BTC'ye sistem tarafından otomatik olarak düşürülmüştür. Belirli bloklara erişilince ödül olarak verilen BTC'ler arz meselesini karşılamak için matematiksel olarak düşürülür. 

Tahminlere göre 2021 yılı sonrası ödülün 6.25 BTC olması beklenmektedir.

Bitcoin'ler tamamen bilgisayar gücüyle üretildikleri için, ilk madencilik yapan kişi/kişiler daha zahmetsiz ve daha fazla BTC ödülü alma şansına sahipti. Bitcoin ağına katılan her yeni bilgisayar gücü, Bitcoin'in tamamının hemen üretilmesini engellemek için sistemi daha da zorlaştırır.

Döviz Kuru

Bitcoin fiyatları sıradan hizmet veya mallara göre daha fazla dalgalanmakta ve sabit bir değeri yoktur. Ağustos 2012'de 1 BTC yaklaşık 10 dolardan işlem görüyordu. 2017 yılının sonlarında ise 20 bin dolara kadar ulaşmış ve 2018 yılının başından itibaren 9 bin dolarlara kadar düşüş göstermiştir.

Bitcoin belirli bir merkeze sahip olmadığı için, fiyatı tamamen arz/talep ilişkisi belirler. Bu durumun bir eksisi, elinde çok yüklüce BTC'ye sahip olanların piyasayı manipüle etme şansının olmasıdır. Bitcoin özellikle 2016'nın sonu ve 2017 yılının başı itibariyle çok fazla popülerlik kazanmıştır. Piyasa o dönemde, daha çok hızlı para kazanacağım umuduyla piyasaya giren kullanıcılardan dolayı büyük bir artış yaşamıştı.

Gizlilik

Transferler

Bitcoin ile satın alımlarınızı veya bağışlarınızı, merkeziyetçi sistem tarafından şişirilmiş transfer ücretleri ödemeden hızlı ve güvenilir bir şekilde yapmanızı sağlar. Yapılan işlemler tam anlamıyla anonim değildir. Çünkü, tüm Bitcoin transferleri dağıtık bir blok zinciri üzerinde, tamamen herkese açık ve şeffaf bir şekilde görünebilir. Ancak sadece alınan ve gönderilen miktarlar gözükebilir. Bununla birlikte işlem tarihi ve hangi adresten hangi adrese gönderim yapıldığı da şeffaf bir şekilde sunulur. Ancak cüzdan sahibi ve kimliği ile ilgili hiçbir bilgi sunulmaz. Çünkü, Bitcoin'in doğasında böyle bir tutum yoktur. Tamamen anonim olmamasının nedeni kısaca, herkesin bakiyenizi görebilme yetkisine sahip olmasından geçmektedir.

Ancak, hiçbir zaman hangi adresin hangi kullanıcıya ait olduğu bilinemez. Sadece, borsalar üzerinden Bitcoin alımı yapabilmek için kimlik onaylatma durumu olabilir. Bu da tamamen borsalar ile ilgili bir durumdur.

Alım/Satım

Neredeyse bütün borsalar işlem yapabilmeniz için kimliğinize ihtiyaç duyar. Bunun nedeni ise gerektiğinde, büyük hacimli işlemlerin uygun makamlar tarafından istendiğinde sunulması gerektiğidir. Yine aynı şekilde, bir ürün satın almak istendiğinde ad ve soyad gibi genel bilgilerin verilmesi gerekir. Bu alışveriş alışıldık doğasıdır.

Bu gibi işlemlerde üçüncü tarafların bütün bakiyenizi görmesi ve takip etmesi mümkündür. Aynı şekilde geçmiş dönemde almış olduğunuz ödemeler gibi cüzdanınız ile ilgili bütün etkinlikler görülebilir. Her ne kadar bütün adresler, herkesin görebileceği şekilde sunulsa da, kimlikleri hakkında net bir bilgi bulmak oldukça zordur.

Bu demek oluyor ki, Bitcoin ile alışveriş yapılması veya bir borsadan Bitcoin satın alınması, anonim olma durumunu tamamen ortadan kaldırmaktadır. Ancak, bir bağış yapılmak istendiğinde bağış kabul eden vakfın adresine ödeme yapıldığında, ek bir bilgi talep edilmediği için burada anonimlik söz konusu olabilir. Ya da Kriptom olarak, bizlere bağış yaptığınızda bizler kimin bağış yaptığını görebilme yetkisine sahip değiliz. Sadece gönderim yapılan adresin bakiyesini görebiliriz. Ancak gerçek kimlik ile ilgili hiç bir çalışma yapmamız söz konusu bile olamaz.

Karıştırma Hizmetleri

Karıştırma hizmetleri (Mixing), gizlilik ve güvenlikten asla taviz vermemek için kullanılır. Karıştırma hizmeti ile, Bitcoin'lerinizi periyodik aralıklarla değiş/tokuş yapılmasını sağlar. Sürekli yer değiştiren Bitcoin'lerin gerçek sahipleri ile ilgili daha önceden bir bilgi edinmiş olsa bile, karıştırmadan sonra bunu bulmak pek mümkün değildir.

Güvenlik

Bitcoin tarihinde hafızalara kazılmış çok büyük olaylar yok. En akılda kalıcı olay ise, bir kişinin 9 saat boyunca sonsuz Bitcoin'e sahip olduğunu açıklamasıydı.

Bitcoin'de her adresin bir özel anahtarı (Private Key) vardır. Bir adres için özel anahtara sahip olunduğunda, bu adreste bulunan bütün Bitcoin'ler hiç bir ek işleme gerek kalmadan rahatlıkla harcanabilir. Ancak günümüz bilgisayarlarında bu son derece imkansız (teorik olarak mümkün) bir durumdur. Yanlızca, kuantum bilgisayarların saldırılarına karşı savunmasız kalabilir. Ama bu durumun da şuan için mümkün olmadığını söylemek gerekir.

Bitcoin'de ağlarda yaşanan yeni kurallara uyulmayabilir. Bu da Bitcoin'in yoluna devam etmesi ve yanında yeni bir para biriminin de çıkmasına neden olur. Buna çatallanma (fork) denir. Bu tür çatallanma olayları Bitcoin'i durdurmasa da, önüne bir set koymasına neden oluyor. Aynı zamanda fiyat üzerinde de ciddi etkileri olabilir.

Bitcoin'leri tutmak için bir kaç alternatif olabilir. Masaüstü, web, mobil veya donanım cüzdanları para birimlerini saklamak için kullanılan yollar. Ancak özellikle masaüstü cüzdanlarda, bilgisayara bulaştırılan virüslerle Bitcoin'lerin çalınması mümkün olabilmektedir. Cüzdanlar için oluşturulan şifrelerin özellikle yetersiz olması, bu tür olayların bilinirliğini daha da arttırmıştır. 

Çifte Harcama

Çifte harcama (Double spend), internet ve bilgisayar tabanlı para birimleri için her zaman sorun olmuştur. Örneğin Ali'nin elinde 1 BTC var. Ali bu 1 BTC'yi önce Merve'ye, sonra ise Aslı'ya gönderiyor. Yani aynı BTC kaynağını iki farklı kişiye gönderiyor. Bitcoin'de böyle bir durum mümkün değildir. Çünkü daha önce gönderilen Bitcoin zaten, Bitcoin ağına kaydedilmişti. Bir sonraki yapılan ödeme ise birebir eş olduğu için çifte harcama olarak gözükür ve işlem onaylanmaz. Çifte harcama, bazı durumlarda yanlış bir adrese gönderilen Bitcoin'i geri alma yöntemi olarak da kullanılabilir. Yanlış bir adrese gönderilen BTC'yi, çifte harcama yaparak, mümkünse yapılan her iki işlemin de çifte harcama olarak görülmesi sağlanabilir.

Yetkisiz Harcama

Her Bitcoin adresinin halka açık (public) ve özel (private) anahtarları vardır. Halka açık olan adresler, adından da anlaşılacağı gibi herkes tarafından görülebilir. Özel anahtarlar ise tamamen Bitcoin'i harcamak için gerekli olan anahtardır. Public bir adresin, private anahtarı biliniyorsa o adresteki Bitcoin'lere kolaylıkla sahip olunabilir.

Bitcoin, yetkisiz harcamanın önüne geçebilmek için özel anahtarları kullanır. Karşı tarafa gönderilen bir miktar Bitcoin'i harcama girişimi her zaman olumsuz olacaktır. Çünkü, adresteki Bitcoin'lerin harcanabilmesi için özel anahtar her zaman gereklidir.

%51 Saldırısı

Bitcoin ağında değişiklik yapılabilmesi için toplam ağın %51'ine sahip olunması gerekir. Ali, Merve'ye 1 BTC gönderdi. Ama Ali çakallık peşinde. Gönderdiği 1 BTC'yi 100 BTC yapmak istiyor, ama yapamıyor. Çünkü Ali yalnız. Kimse Ali'nin arkasında durmuyor. Ali'nin bu işlemi yapabilmesi için Bitcoin ağının en az %51'lik kısmına sahip olması gerekir ki değişiklikler tamamen onaylansın.

Bitcoin Madenciliği

Madencilik, çifte ve sahte harcamaların önüne geçmek için önemli bir etkinliktir. Proof-of-work (İş İspatı) temelli olarak çalışan madenciler, yapılan bütün transferlerin doğruluğunu kanıtlar. Bitcoin ile yapılan bütün transferler bir blokta toplanır. Madencilerin amacı ise bu yeni bloğu bulmaktır. Her bulunan blok içerisinde binlerce işlem olabilir. Madenciler bulduğu her blokta daha önce belirlenen bir ödül (Şuan 12.5 BTC) ve blok içerisindeki bütün transferlerin kesinti ücretlerini alırlar.

Bitcoin madenciliği, ilk zamanlarda sıradan bilgisayarlar ile yapılabilirken, şuan evlerde kullandığımız kişisel bilgisayarlar madencilik için gerekli gücü sağlayamadığı için, bu iş için özel ASIC makineler üretilmektedir. Madencilikte zorluk seviyesi, madenciliğe dahil olmuş bütün işlem güçleriyle doğru orantılıdır. Yani, madencilik yapan işlem gücü arttıkça zorluk seviyesi de artacaktır. 

Bitcoin'in ilk zamanlarda blok ödülü 50 BTC iken, 25 BTC, 12.5 BTC, 6.25 BTC olarak blok pozisyonuna göre azalmaktadır. Burada verilen ödüller, tamamen piyasaya yeni sürülecek BTC'ler olacaktır. 21 milyon ile sınırlı üretimi bulunan Bitcoin'in tamamen üretilmesi için öngörülen süre 2040 yılına kadar. Tabi bu bir tahminden ibaret, ancak belirli bir süre sonra üretilecek BTC kalmayacak ve piyasalarda sirkülasyon halinde olan BTC'ler ile yaşantımıza devam edeceğiz. Üretilecek BTC'nin kalmaması ile birlikte madencilik te bundan etkilenme potansiyeline sahip. Çünkü mevcutta madenciler blok ödülü + transfer ücretlerini alabiliyorken, üretim bittikten sonra sadece transfer ücretlerini alabilecekler. Bu da bir çok madenci için daha az bir kazanç demektir.

Düğüm İşlemi

İlk Bitcoin düğümü (node) ve madencilik yazılımı Satoshi Nakamoto tarafından tasarlandı ve 2007 yılından 2010 yılı ortalarına kadar geliştirildi.

Bitcoin ağındaki her bir düğüm blok üzerinde bütün onaylanmamış işlemleri taşır ve aynı zamanda her düğüm bir önceki bloğu doğrulamak için, önceki blok için bir başvuru (reference) içerir. Bu blok zincirinin temel yapısıdır. Düğüm, bir önceki bloğa mevcut bir değer ekler ve bloğun kriptografik hash değerini SHA-256 ile hesaplar. Düğüm bu işlemi sürekli olarak tekrarlar. Bilgisayarlar pratik olarak hash değerlerini tersine çeviremez. Proof-of-Work konsepti ise bu alanda devreye girer. Her düğüm çözüldüğünde, bunu ağa bildirir. Yani çözülen düğümün, bir önceki blokla olan ilişkisinde herhangi bir kötü izlenim yoksa, işlemler onaylanır ve zincire eklenir.

Madencilik Ödülleri

Bitcoin ağında her bulunan blok için madenciler önceden belirlenmiş ve matematiksel bir yapıya sahip BTC ödülleriyle ödüllendirilir. 2018 yılında bloklar için alınan mevcut ödül 12.5 BTC. Bu ödül tamamen matematiksel olarak belirli blok aralıklarında kendini düşürür. Madencilerin belirtilen miktardan daha az veya daha fazla üretim yapmaları mümkün değildir. Bitcoin'in ilk süreçlerinde alınan ödül 50 BTC idi. Zamanla belirli blok aralıklarına gelindiği için bu ödül miktarı azalarak 12.5 BTC'ye ulaşmış oldu. Aşağıdaki tabloda Bitcoin madencilik ödülü geçmişini görebilirsiniz.

(Bitcoin Madenciliği için ödül oranları ve tahmini tarihleri)

Madencilik Havuzları

Günlük hayatta kullandığımız bilgisayarlar ile artık Bitcoin üretimi mümkün değil. Madencilik için artık özel makineler üretilmekte. Bu makineler üzerinde özel üretilen yonga setleri vardır ve sadece madencilik amacıyla üretilmişlerdir. Ancak, tek bir makineyle bile solo (tek başına) olarak blok bulma oranı neredeyse yıllar sürebilmekte. Bu yüzden madencilik yapan kullanıcılar, sahip olduğu üretim gücünü birleştirerek havuzlar oluştururlar. Havuzda toplanan bütün üretim gücü ile blok bulma oranı artmaktadır. Havuz, bütün madencilerin üretim güçlerini birleştirerek oluşturduğu bir topluluktur. 

Havuzlar genelde, havuza kattığınız güç oranıyla doğru orantılı olarak ödeme yaparlar. Faaliyette olan bir çok havuz vardır ve her havuzun ödeme tekniği birbirinden farklı olabilmektedir. Madencilikte ana unsur, ne kadar üretim gücüne sahip olunursa, o kadar çok kazanılır. Havuzda toplanan güçle birlikte madencilik daha da kolaylaşır ve blok bulma oranı artar. Gelen toplam kazanç kayıtlı madenciler arasında bölüştürülür.

Madencilik Zorluk Derecesi

Bitcoin'in tamamının bir anda üretilmesini engellemek için Bitcoin teknolojisi gereği madencilik zorluk derecesi her zaman dengelenir. Örnekle açıklamak gerekirse, dünya genelinde 1 milyon kişinin madencilik yapması ile 10 kişinin yapması arasında zorluk derecesi farkı vardır. Zorluk derecesi madencilik yapılan bilgisayar işleme gücü ile orantılı bir şekilde belirli bir matematik formülüne göre hesaplanır ve yine sistem tarafından otomatik olarak uygulanır. Şuan için her blok bulma oranı yaklaşık 10 dakikada bir veya her iki haftada bir 2016 bloktur.  Zorluk derecesi her 2016 blokta bir güncellenir. Bunu zamana çevirirsek, 2 günde bir süreye tekabül etmektedir.

Madencilik yapmak için sisteme ne kadar kişi dahil olursa, zorluk derecesi yukarı doğru artar. Yukarı doğru artan zorluk seviyesi "daha zor" olduğunu anlatır. Madencilik yapan kişi sayısı azalırsa, zorluk derecesi daha kolay bulabilmek ve işleyişi sürdürebilmek için zorluk derecesini aşağı doğru çeker. Burada "kişi" kavramı örneği tam anlatmak amacıyla kullanılmıştır. Çünkü burada madenciliği yönetenlerin insan olduğu gerçeğini bir köşeye ayırırsak, madenciliği asıl yapan "bilgisayar gücü" veya işlem gücüdür.

Eğer Bitcoin'de zorluk seviyesi belirli sabit bir değişken olsaydı, zamanla dahil olan PH'lık işlem gücü bütün Bitcoin'leri kısa bir zaman içerisinde üretebilirdi. MH/s, GH/s, TH/s, PH/s ve EH/s belirteçleri işlem gücünü belirtir. Şuan bir çok havuz hali hazırda EH/s'lık güçlere erişmiş durumda.

Madencilik Donanımı

Bitcoin ilk olarak Intel/AMD işlemcileriyle üretilmekteydi. 2012 yılı itibariyle aşamalı olarak GPU (Ekran kartı) ve FPGA donanımına geçiş yapıldı. Bitcoin madenciliği için özel üretilen ASIC tabanlı donanımlar da 2012 yılının sonları ve 2013 yılının başlarında bir kaç üreticiden duyurulmuştu.

Zorluk seviyesinin sürekli olarak artması ve kişisel bilgisayarların çok yetersiz hale gelmesiyle özel madencilik donanımları üretilmeye başlandı. En çok tanınan üretici ise Bitmain. Bitmain'in bu süreç içerisinde son derece güçlü ekipman üretimleri yaptı.

Endişeler

Yatırım Aracı Olarak

Bitcoin deneysel bir dijital para birimi olarak tanımlanabilir. Her ne kadar dijital bir para birimi olarak da tanımlansa insanların büyük bir çoğunluğu Bitcoin'i bir yatırım aracı olarak görüyor. Bir kısmı ise Bitcoin'i "ponzi şeması" adı altında bir sahtekarlık girişimi olduğunu savunuyor. Avrupa Merkez Bankası, yaptığı bir araştırma raporunda Bitcoin'in bazı ponsi şeması özelliklerini taşıdığını, ayrıca kendine özgü yeni ponzi özelliklerin de olduğunu açıkladı.

Gizlilik

Bitcoin ile yapılan bütün işlemler açık deftere kayıt edildiğinden dolayı, bütün transfer işlemleri görüntülenebilir ve takip edilebilir. Bitcoin'de klasik banka hesapları aksine, istenilen miktarda yeni ve benzersiz cüzdan adresleri oluşturulabilir. Her işlemde yeni cüzdan adresinin oluşturulması gizlilik için mantıklı bir adımdır. Örneğin, Ali'nin Merveye gönderdiği 7.24 BTC, bütün ağ tarafından görülebilir. Yani belirli bir adresten başka bir adrese 7.24 BTC'nin gönderildiği herkes tarafından görülebilir. Ama Ali ve Merve, bu adresler benim Bitcoin cüzdan adresim demediği takdirde bu kişilerin gerçek kimlikleri asla bilinemez. 

Ancak iş borsalara kayıt olmaya veya Bitcoin ile alışveriş yapmaya gelindiğinde, ister istemez kimlik bilgileri karşı tarafla paylaşılır ve bununla birlikte ödeme yaptığınız Bitcoin adresi de karşı kişi tarafından bilinir. 

Bitcoin'de gönderilen transferlerin gizliliği ve gerçek kimliğe ulaşmanın imkansız oluşu, özellikle kara para aklama konularında Bitcoin'i üst sıralara çıkartıyor.

Yasadışı Kullanım

Bitcoin'in gizliliği yasadışı faaliyet gösteren gruplar için çekici bir durum olmuştur. Özellikle bazı "cracking" grupları Bitcoin ile bağış kabul ediyorlar. "LulzSec" isimli hacker grubu faaliyetlerine devam etmeleri için Bitcoin ile bağış yapılmasını talep ediyorlar.

Silk Road kara borsası ise ödemelerde sadece Bitcoin kabul ediyorlar. Özellikle uyuşturucu ticaretinde sık kullanılan internet sitesi Bitcoin kullanarak, kimliklerini gizleyerek ödeme alıp gönderebiliyorlar. Gelen Bitcoin'leri de borsalarda sıradan kullanıcı gibi bozdurarak kara para aklama işlemi yapıyorlardı.

Botnet madenciliği ise, bilgisayarlara sızdırılan virüslerle her bilgisayarın Bitcoin madenciliği yapmasını sağlıyordu. Her bilgisayar madencilik için açık bir hedef. Ne kadar 5-10 bilgisayarla madencilik zor olsa da, dünya genelinde yüzbinlerce, belki milyonlarca bilgisayarın madencilik yapması iyi bir kazanç getirisi olabilir.

Hırsızlık ve Dolandırıcılık

Bitcoin'in bir teknoloji ve bilgisayar ürünü olması, merkezi olmaması ve yapılan işlemlerin anonim olarak gerçekleştirilmesi, hırsızlar ve dolandırıcılar için biçilmiş bir kaftan. Her ne kadar yapılan ödemelerin hangi adrese hangi tarihte gittiği bilinse de, gerçekte kimin tarafından yapıldığının bulunması ve gönderilen Bitcoin'lerin geri alınması oldukça zordur.

2011'in Temmuz ayında, o zamanların en büyük üçüncü borsalarından Bitomat, içerisinde 17.000 BTC bulunan wallet.dat dosyasına erişimi kaybettiklerini açıkları. O tarihlerde kaybedilen Bitcoin'lerin değeri yaklaşık olarak 220 bin dolardı. Nisan 2018 tarihinde ise eşdeğer fiyat 136 milyon dolardan biraz daha fazla.

2011'in Ağustos ayında ise, MyBitcoin borsası saldırıya uğradığını ve müşteri mevduatının %49'luk bir kısmının kaybedildiğini açıkladı. Kaybedilen toplam Bitcoin miktarı, 78.000'den fazlaydı. O zamanki döviz kuruna göre 800 bin dolar eden miktar, şuan yarım milyar dolardan biraz daha fazla, 624 milyon dolar.

2012 Ağustos ayı başlarında Bitcoinica borsası davalık oldu. Nedeni ise Bitcoinica'ın iki kez saldırıya uğraması ve müşteri hesaplarının güvenliğini tam anlamıyla sağlayamamasıydı. Şirketten toplam 460 bin dolarlık bir talep söz konusuydu.

En güncel haberleri almak için Telegram kanalımıza, Twitter sayfamıza ve Facebook sayfamıza abone olabilirsin.