Blockchain,türkçesi blok zinciridir.
Blockchain bir iş ağındaki işlemlerin kaydedilmesi ve varlıkların takip edilmesi sürecini kolaylaştıran, paylaşılan ve üzerinde değişiklik yapılamayan bir büyük defterdir. Varlıklar somut (ev, araba, nakit, toprak) veya soyut (fikri mülkiyet, patent, telif hakları, marka) olabilir. Değerli hemen hemen her şey bir blockchain ağında izlenebilir ve üzerinde işlem yapılabilir, bu da riski azaltır ve işe dahil olan tüm maliyetlerin düşürülmesini sağlar.
Blockchain, yalnızca izni olan ağ üyeleri tarafından erişilebilen ve üzerinde değişiklik yapılamayan bir büyük defterde depolanan anlık, paylaşılan ve tamamen şeffaf bilgiler sağladığı için bilginin sunulması için idealdir. Bir blockchain ağı siparişleri, ödemeleri, hesapları, üretimi ve çok daha fazlasını takip edebilir. Üyeler, gerçeğin tek bir görünümünü paylaştığından bir işlemin baştan sona tüm ayrıntılarını görebilirsiniz; böylece yeni verimliliklerin ve fırsatların yanı sıra daha fazla güvene sahip olursunuz.
Blockchain'in Temel Öğeleri
Dağıtık büyük defter teknolojisi: Tüm ağ katılımcılarının, dağıtık büyük deftere ve üzerinde değişiklik yapılamayan işlem kayıtlarına erişimi vardır. Bu paylaşılan büyük defterle, işlemler yalnızca bir kez kaydedilerek geleneksel iş ağlarında sık görülen aynı işlemi tekrar etme ortadan kaldırılır.
Üzerinde değişiklik yapılamayan kayıtlar: Bir işlem, paylaşılan büyük deftere kaydedildikten sonra hiçbir katılımcı tarafından değiştirilemez veya kurcalanamaz. Bir işlem kaydı hata içeriyorsa, hatayı tersine çevirmek için yeni bir işlem eklenmelidir ve her iki işlem de görünür olur.
Akıllı sözleşmeler: İşlemleri hızlandırmak için, blockchain'de akıllı sözleşme adı verilen bir dizi kural depolanır ve bunlar otomatik olarak yürütülür. Bir akıllı sözleşme, kurumsal tahvil aktarımlarına ait koşulları tanımlayabilir, ödenecek seyahat sigortasına ait koşulları ve daha fazlasını içerebilir.
Blockchain Avantajları
+Dafa fazla güven; Blockchain, yalnızca üyelere açık olan bir ağın üyesi olarak, zamanında ve doğru verileri aldığınızdan ve gizli blockchain kayıtlarınızın sadece özel olarak erişim izni verdiğiniz ağ üyeleriyle paylaşılacağından emin olabilirsiniz.Bir diğer yandan birçok markanın ortak sorunu olan taklit ürün konusuna da çözüm getirebilir gibi görünüyor. İlaveten patent ve marka tescil gibi hakların korunumunu da katkı sağlayacağı alanlar arasına ekleyebilirim.
+Daha güçlü güvenlik; Tüm ağ üyelerinin veri doğruluğu üzerinde görüş birliğinde olmaları gerekir ve doğrulanan tüm işlemler kalıcı olarak kaydedildiğinden bunlar hiçbir şekilde değiştirilemez. Hiç kimse, hatta sistem yöneticisi bile, bir işlemi silemez.
+Daha fazla verimlilik; Ağ üyeleri arasında paylaşılan dağıtılmış bir büyük defter sayesinde, zaman kaybına yol açan kayıt mutabakatları ortadan kaldırılır. Ayrıca, işlemleri hızlandırmak için blockchain içinde, akıllı sözleşme adı verilen bir dizi kural depolanıp otomatik olarak yürütülebilir.
Tüm bu özelliklerle bile günümüz finans sisteminde devrim yaratmıştır.Ve amacı günümüz finans sistemine reform getirmek değil geleneksell,hantal ve haydut saldırılara açık olan tüm finansal sitemi yıkmaktır.Merkeziyetsiz ve regülasyon olmadan geliştirilmeye açık bir finansal düzen içerisinde daha özgür ve insanoğlunun yaratıcılığının en uç safhalarından ortaya dökülen günümüzden kat be kat daha fazla küresel bir köy haline bizi getirecek oluşumdur.
Blockchain Çalışma Sistemi
Her işlem gerçekleştikçe, bir veri “bloğu” olarak kaydedilir.Bu işlemler, somut (bir ürün) ya da soyut (fikri) bir varlığın hareketini gösterir. Veri bloğu, seçtiğiniz bilgileri kaydedebilir: kim, ne, ne zaman, nerede, ne kadar ve hatta ne durumda (bir gıda sevkiyatının sıcaklığı gibi).
Her bir blok, kendinden öncekilere ve sonrakilere bağlıdır.Bir varlık bir yerden başka bir yere taşındıkça veya sahipliği el değiştirdikçe, bu bloklar bir veri zinciri oluşturur. Bloklar, işlemlerin tam saatini ve sırasını doğrular. Herhangi bir bloğun değiştirilmesini ya da var olan iki blok arasına başka bir blok yerleştirilmesini önlemek üzere bloklar birbirlerine güvenli bir şekilde bağlanır.
İşlemler, geri alınamaz bir zincir olan blockchain'de (blok zinciri) blok haline getirilir.Her ek blok, önceki bloğun doğrulamasını, dolayısıyla da tüm blockchain'i güçlendirir. Bu da blockchain'e kurcalandığı kolayca belli olan bir yapı kazandırarak, temel bir değişmezlik gücü sağlar. Bu, kötü niyetli bir kullanıcının müdahale olasılığını ortadan kaldırarak sizin ve diğer ağ üyelerinin güvenebileceği bir işlem defteri oluşturur.
Blockchain Ağlarının Türleri
+Genel blockchain ağları: Bitcoin gibi, herkesin katılabileceği bir blockchain'dir. Dezavantajları, çok fazla bilgi işlem gücü gerekmesi, işlemler için çok az gizlilik olması veya hiç gizlilik olmaması ve zayıf güvenlik olabilir. Bunlar, işletmelerin blockchain kullanım senaryolarına yönelik göz önüne alacakları önemli konulardır.
+Özel blockchain ağları: Genel bir blockchain ağına benzeyen özel bir blockchain ağı, dağıtılmış bir eşler arası ağdır. Ancak, ağı yöneterek kimlerin katılmasına izin verileceğini kontrol eden, bir uzlaşma protokolünü yürüten ve paylaşılan büyük defteri koruyan tek bir kuruluştur. Kullanım senaryosuna bağlı olarak bu durum, katılımcılar arasında güveni önemli ölçüde artırabilir. Özel bir blockchain bir şirket güvenlik duvarının arkasında çalıştırılabilir ve hatta şirket içinde barındırılabilir.
+İzne tabi blockchain ağları: Özel bir blockchain oluşturan işletmeler genellikle izne tabi bir blockchain oluştururlar. Genel blockchain ağlarının da izne tabi olabileceğini unutmayın. Bu, ağa ve belirli işlemlere kimlerin katılmasına izin verileceğiyle ilgili bazı sınırlamalar getirir. Katılımcıların katılmak için bir davet ya da izin almaları gerekir.
+Konsorsiyum blockchain'leri: Bir blockchain'i koruma sorumluluğunu birden çok kuruluş paylaşabilir. Bu önceden seçilmiş kuruluşlar, kimlerin işlemleri gönderebileceğini veya verilere erişebileceğini belirler. Konsorsiyum türü blockchain, tüm katılımcıların blockchain için izne ve ortak bir sorumluluğa sahip olması gerektiğinde işletmeler için idealdir.
Not: Dünya Ekonomik Forumu tarafından yapılan bir ankete göre, yöneticilerin %58’i küresel Gayri Safi Milli Üretimin %10’unun 2025’den önce blokzincirde bulunacağı şeklinde görüş beyan etmişlerdir. İlaveten Businessinsider’da bir çalışmasında 2020’de Blockchain’in teknolojide ana akım olarak yükselmeye başlayacağını, 2025 yılında ise ana akım olarak iyice benimseneceğini ifade etmiştir.