Yeni başlayanlar için geniş Bitcoin rehberi

Kriptom olarak Bitcoin’e ilgili olan yeni insanlarımız için baştan sonra bir Bitcoin rehberi hazırladık. Rehberimiz oldukça uzun olacak ve Bitcoin ile merak edilenler hakkında bir çok bilgiye cevap verecek nitelikte olacaktır. Yeni başlayanlar için hazırladığımız rehberi, okumadan bu işlere atılmayın. :) İlk olarak “Kriptom Sözlük” sayfamızı inceleyerek, terimler hakkında genel bir bilgi sahibi olabilirsiniz.

İlk sorumuz; Bitcoin nedir?

Bitcoin dijital bir para birimidir. Bize göre dolar ve euro ne ise Bitcoin de odur, yani tek farkı tamamen dijital olmasıdır. Bitcoin’i para birimi olarak kullanabilir, eşinize dostunuza para gönderir gibi Bitcoin gönderebilirsiniz. Tabiki aynı zamanda da alabilirsiniz. Kısaltması BTC’dir. Bitcoin 2008 yılından bu yana varolan bir para birimi. Ancak son zamanlardaki popüleritesi oldukça arttı. Bu popüleritenin en büyük nedeni tabi ki, bu işten yüksek paralarla zenginliğe adım atan insanlar. Bu olaylar yaşanmasa, eminiz ki Bitcoin bu kadar fazla ilgi görmeyecekti.

Bitcoin’in ismi “bit” ve “coin” birleşimden oluşmakta. “Bit” kelimesinin anlamını, bilgisayarın işleyebileceği en küçük veri parçası olarak tanımlamak mümkün. Bu genelde “0” veya “1” (Açık/kapalı) değerler olarak tanımlanır. “Coin” ise herkesin bildiği üzere “madeni para” anlamını taşımaktadır. Kısacası, bilgisayar ve yazılım destekli madeni para ismiyle açıklamasını yapabiliriz. Satoshi Nakamoto takma adını kullanan şahıs veya şahıslar tarafından duyrulmuştu ve bu kişi veya kişilerin gerçekliği hakkında bilinen net bir bilgi bulunmamakta. Hatta çoğu kişiye göre, bu isim içerisinde büyük teknoloji şirketlerinin baş harflerini taşıyor.

Bitcoin’i tanımlamak için; “kripto” olarak bir tanım daha kullanabiliriz. Bizlere göre “kripto” ve “dijital para” uygun iki terim. Ancak “sanal para” tanımlamasına tamamen karşıyız. Kripto teriminin karşılığı “gizli olan”’dır. Bu para birimlerinde kripto sözcüğü belki de en iyi tanımlama. Bizler de bu isimden esinlerek “kriptom” adını tercih ettik. :)

Bitcoin’in arkasında kim var?

Mucidini sayarsak, tabi ki bu gücün arkasında imza atmış bir isim var diyebiliriz. Ancak “Bitcoin” tamamen açık kaynaklı kodlanmış bir projedir. Yani Bitcoin’in bütün kodlarına github üzerinden erişebilir, yeterli bilginiz var ise kendi para birimizini oluşturabilirsiniz. Bitcoin’in arkasında belirli bir güç yok. Bir firma veya şahıs, ne olursa. Bize göre halkın parası olarak görünen BTC, düzenli işleyebilmesi için bir takım şeylere ihtiyaç duyar. Bunun en önemli kısmı, madencilerdir. Madenciler kavramını bir sonraki başlıklarda genel hatlarıyla ele alacağız. Madenciler, Bitcoin’in ayakta kalabilmesi için önemli bir yere sahiptir. Çünkü, yapılan tüm ödemeler, transferler madenciler tarafından onaylanır. Madencileri, insanlar olarak düşünmeyin. Bilgisayar(lar) olarak düşünün. Bitcoin’de yapılan bütün işlemler aşağıda bahsedeceğimiz blok zinciri sistemi üzerinden tamamlanır.

Bitcoin, bir merkeze bağlı değildir. Merkezi bir veritabanı veya benzeri bir şeyi yoktur. Her şey kullanıcılar (eşler) arasında tamamlanır. Bunun için “torrent” mantığını düşünebilirsiniz. Yapılan bütün transfer işlemlerini şeffaf olarak görebilirsiniz. Hangi adresten, hangi adrese ne kadar Bitcoin gönderildi gibi verilere erişebilirsiniz. Ancak, kim tarafından yapıldığına erişemezsiniz. Bu da Bitcoin’in sahip olduğu gizlilik kavramını önümüze sunar. Ancak, şöyle bir durum daha var. Bu gizlilik sistemi çoğunlukla “Bitcoin Core” diye tabir edilen masaüstü cüzdanlarınızı kullandığınızda geçerli. Aksi takdirde web veya mobil cüzdanlar kullanma amacınız varsa, kayıt olurken girdiğiniz bilgiler sizi gizli kılmaz. Ancak, mevcut blok zinciri boyutunu düşünürsek, şuan için bu cüzdanlardan başka bir çaremiz de görünmüyor.

Aynı zamanda Bitcoin’i geliştiren bir ekip vardır. Bu ekip, tamamen gönüllü olarak Bitcoin’i geliştirmek ve sorunlara çare olmak amacıyla yapılır. Madenciler ve geliştiriciler, madenciler ve madenciler anlaşamazlarsa yeni bir çatallanma (fork) söz konusu olabilir. Peki Bitcoin’i geliştiren ekip kendilerine alsınlar, niye almıyorlar? sorusunu sorabilirsiniz. Bunun da açıklaması oldukça basit. Aşağıda detaylı olarak anlattık. Bitcoin’i üretmek herkesin ha dediğinde olacak bir durum değil. Bitcoin üretimi için madencilik yapılması gerekir. Madencilik yapmadan, Bitcoin üretimi yapamazsınız. Madencilik için ise şuan için yüksek bir yatırım gücü gerekmekte.

Saadet zinciri değil, blok zinciri

BTC’yi ilk duyanlar genelde bir piramit sistemi ve saadet zinciri olarak tanımlamakta. Çünkü eş ve dostlarına anlatabilmek için içerisinde “blok zinciri” kelimesini kullanmak gerekebiliyor. Bitcoin, dışarıdan bakıldığı gibi sıradan bir para birimi değil, bir projenin ürünüdür. “Blockchain” (Blok zinciri) adı verilen bu matematiksel sistem, basitçe tamamen zincir halkaları mantığı üzerine kurulmuştur. Adını da buradan almıştır zaten. Blok zincirlerinin işleyiş mantığını sizlere basit bir örnekle anlatacağız. Burada Bitcoin para birimi ve Blok zinciri teknolojisinin güvenini daha iyi kavrayabileceksiniz.

Bitcoin’de transfer ettiğiniz bütün işlemler blok zincirinin bir halkasında toplanır. Burada binlerce işlem olabilir. Sizin işlemleriniz, Ayşe’nin işlemleri ve Mehmet’in işlemleri. Her işlemin bir tarih damgası, dolayısıyla bir sırası vardır. Bu transfer işlemleri onaylandıkça, yeni zincir halkaları oluşur ve bu zincir halkalarının değiştirilmesi mümkün değildir. Bitcoin, dağıtık bir yapıya sahip olduğu için ve bu verilerin (zincir) kopyasının binlerce kaynakta olduğunu düşünürsek; tek bir yerden değiştirilse bile, bu geçersiz işlem sayılacaktır. Bu da duplicate (çoğul) işlemlerin önüne geçerek, güvenilir bir ağ oluşumunu sağlamaktadır. Blok zincirinin yapısını gerçekten değiştirilmesi için, madencilerin büyük bir çoğunluğu buna “evet” demelidir. Madencilerin çoğul sayıya ulaşmasıyla, “fork” diye tabir ettiğimiz kopya yeni bir coin oluşturulur. Bitcoin’de “Bitcoin Cash”, “Bitcoin Gold” gibi fork ile oluşmuş coin’ler vardır. Bunlar genel anlamda Bitcoin’in kalıtsal özelliklerini taşısa bile, yeni güncelleme ve düzenlemelerle yeni bir para biriminin oluşmasını sağlamıştır veya neden olmuştur.

Bitcoin’i özel kılan şeyler neler?

En önemlileri, türünün ilk örneği, Blokchain teknolojisi kullanan, tamamen güvenilir olmasıdır. Yeterli bilgiye sahipseniz, ortaya ben bir para birimi oluşturdum diyebilirsiniz. Ancak bunun güvenliğini nasıl sağlayacağınızı siz de bilmiyorsanız, bu sanal ve güvensiz bir para birimi oluşturur. Bitcoin ile yaptığınız bütün işlemler, hem şeffaf hem de gizlidir. Şöyle düşünün; Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankanın, anlık olarak hangi IBAN numarasından, hangi IBAN numarasına ne kadar para gönderildiğini ve tarihini takip edebileceğiniz bir sistem düşünün. Hangi banka yapar ki bunu? Bitcoin bunu yapıyor. Bitcoin’de bankanız sadece sizsinizdir. Hesap açmak için birilerine ihtiyacınız yok. Dilediğiniz kadar hesap oluşturup yönetebilirsiniz. Kısacası BTC’de üçüncü taraf diye bir terim yok.

Bitcoin’de hesap işletim ücreti gibi sürpriz ücretler ödemek zorunda değilsiniz. Hesabınızı bir kere oluşturun, gerekirse hiç kullanmayın. Kimse sizi aramayacak ve sizden bir ücret talep etmeyecektir. Bitcoin’de transfer ücretlerini siz belirlersiniz. EFT ücreti gibi ücretlerle uğraşmazsınız. Bitcoin bize göre aynı zamanda dijital bir banka. Tamamen sizin yönetiminizde!

Bitcoin güvenlidir! Bitcoin, blockchain altyapısını kullanıyor ve bu yeni teknoloji tamamen matematiksel formüller üzerine dayanıyor. Birileri size hesabınıza şu kadar BTC gönderdim birazdan gelir gibi şeyler söylemesi pek mümkün değil. BTC cüzdanınızda bir kere gözüktüğü zaman ve madencilerden yeterli onayı (ortalama 3 veya 6) aldıktan sonra artık sizindir ve karşı taraf asla geri alamaz/talepte bulunamaz. Evet, BTC güvenlidir, ancak bu hack girişimlerine karşı tamamen korumalı olduğu anlamına gelmez. Çünkü, internete bağlı her cihaz bir hack kurbanı olabilir. Bitcoin cüzdanınızı bilgisayarınızda tutuyorsanız ve bir antivirüs yazılımı kullanmıyorsanız, Bitcoin’leriniz çalınma riski de var. Bunun da önüne geçmek için, bazı bir dizi önlemler almak gerekir. Öncelikle olarak Bitcoin cüzdanınızı şifrelemelisiniz. Yüklü miktarlarda BTC’ye sahipseniz, bunu internete bağlı olmayan masaüstü bir cüzdanda tutmanız ve private key (özel anahtar) yedeğine sahip olmanız gerekir.

Bitcoin masaüstü cüzdanı seçimi yaptıysanız ve bu cüzdanı kullanacaksınız. Bunun yedeğini basit bir şekilde alıp USB belleğinize atabilirsiniz. Bilgisayarınız bozulsa bile bu yedek dosyasından eski cüzdanınıza giriş yapabilme imkanınız olacaktır. Bitcoin, dediğimiz gibi dağıtık bir yapıya sahiptir. Yani, blok zincirleri bir çok ortamda bulunur. Bu da, yedeği olan her şey güvenlidir algısını oluşturuyor.

Toplam ne kadar Bitcoin var, herkes üretebilir mi?

Bitcoin’in üretilebileceği toplam miktar 21 milyon adetle sınırlandırılmış ve bunu değiştirmek mümkün değildir. Sadece çatallanma (fork) yaparak bu miktarlar değiştirilebilir ki bu da her şeyi sil baştan yapmak demektir. Şuan için dolaşımdaki (üretilen) BTC miktarı ise 17 milyonlara yaklaştı. Yani 3 milyon kadar BTC henüz üretilmeyi bekliyor. Bitcoin nasıl üretilir konusunu bir sonraki başlıklarda ele alacağız. Bitcoin’i yalnızca blok zincir ağına dahil olmuş ve madencilik yapanlar üretebilir. Madencilik, Bitcoin’in devamı için gereklidir. Çünkü bütün işlemler madenciler üzerinden ilerler, eğer hiç madenci olmazsa Bitcoin üretimi kolaylaşır ve fiyatı bir o kadar da düşerdi.

Bitcoin üretimi için zorluk seviyeleri sürekli değişkendir. Sisteme ne kadar madenci dahil olursa, zorluk doğru orantılı olarak artar. Bu da hızlı üretimin önüne geçerek, Bitcoin’in ilk başlarda belirtilen kriterlere göre üretilmesini sağlar. Aksi takdirde, Bitcoin ilk çıktığında üretim kolaylığı gibi olsaydı, piyasada şuan üretilecek BTC kalmamıştı bile. Bu konuları madencilik başlığı altında detaylı olarak incelemeye çalışacağız. Bitcoin’i herkes kafasına göre üretemez. Her şeyin bir kuralı ve nizamı vardır. Siz de şuan üretim yapmak isteyebilirsiniz. Bu mümkün, ancak mevcut bilgisayarla artık madencilik için yeterli olmadığı için bunun için özel cihazlar almanız gerekmektedir. Dolayısıyla Bitcoin’i dileyen herkes sadece belirli kurallara göre üretebilir. Harici olarak hiç kimse, Bitcoin üretemez. Zaten bitcoin üretimi eşittir bitcoin madenciliğidir.

Bitcoin üretimi/madenciliği nedir, nasıl yapılır?

Bitcoin üretmek için bazı kuralların olduğunu söylemiştik. Madenciliğin basitçe tanımı, bütün ağda yapılan transfer işlemlerinin madencilerin kontrolünden geçerek onaylanmasıdır. Burada ana kıstas madencilerin blok bulmasıdır. Her blok bulunmasında belirli miktarlarda ödüller verilir. Bu ödül sistemi Bitcoin miktarı azaldıkça, doğru orantılı olarak azalmaktadır. Örneğin, yapılan tüm transflerin birleştiği ve saklandığı bir blok düşünün. Buradaki işlemlerin sayısı değişkendir. Madenciler, bu bloğu bulduğunda şuan için 12.5 BTC blok ödülü ve blok içindeki işlemlerin transfer ücretlerini alırlar. Transfer ücretleri her blok için değişken olduğunda, her blokta bulunan BTC miktarı da değişkendir. 20 BTC olabileceği gibi, 13 BTC’de olabilir.

Madenci, Bitcoin’in önemli bir parçasıdır. Eğer madenciler olmasaydı, yapılan hiçbir işlem onaylanmayacaktı ve transfer işlemlerini gerçekleştiremeyecektik. Burada da Bitcoin için 5 farklı üretim yoluna değinmiştik.

Bitcoin madenciliği, BTC piyasaya ilk çıktığı zamanlar evde kullandığımız bilgisayarla ile bile yapılabiliyordu. Peki şuan nedir bu kadar zorlaştıran? Satoshi, Bitcoin’i ilk piyasaya sürdüğü zaman 1 milyon BTC ürettiğini biliyoruz. Bunu tabiki özel güçlü makinelerle yapmadı. Sadece kendi kişisel bilgisayarını kullandı. Sıradan bir bilgisayarda 1 milyonluk BTC üretmek kulağa pek hoş geliyor. Şuan ise günlük bilgisaylarımızda bu çağ dışı olarak görülüyor. Çünkü, Satoshi Bitcoin’in ilk madencisi olarak biliniyor. Yani, ilk ve tek. Başka kimseler yok. Başka madenci olmadığı için, zorluk seviyesi en dipte. Yani BTC üretimi kolay. Madenciliğe giren her kullanıcıyla, zorluk seviyesi o kadar artmaktadır. Burada önemli kıstas kullanıcı sayısı değildir, kullanıcının madencilik için sahip olduğu üretim gücüdür. Yani 1 milyon kullanıcı MHs’lik güçlerle de girse, şuanki zorluk seviyesine ulaşmak mümkün olmayacaktı.

Şuan Bitcoin üretimi için, özel olarak üretilen ASIC cihazlar kullanılmakta. Bu cihazlar ile Bitcoin üretimi yapabilmeniz mümkün. Ancak yine tek başınıza değil tabi ki! Örnek olarak elimize, en sık kullanılan BTC madenci makinesi olan AntMiner S9’u alalım. Bu makinenin gücü 13 THs. Tek başınıza bir havuza dahil olmadan (bir sonraki başlıkta açıklayacağız) madenciliğe girişirseniz blok bulma şansınız 100-500 yıl arasında olabilir. Ancak bu tamamen bir şans meselesidir. Bu sebeple madencilik için özel kurulan havuzlar kullanılır.

Bitcoin üretiminden kasıt, sadece blok bulmaktan ibarettir. Yani madencilerin her blok bulmasında verilen ödül olan 12.5 BTC, dolaşıma giren, daha doğrusu yeni üretilen BTC’dir. Bunun haricinde ek olarak verilen transfer ücretleri de mevcut BTC’lerden geldiği için üretilmiş olarak sayılmaz. Mevcut zamanda, ortalama her 10 dakikada yeni bir blok bulunur. Yani her 10 dakikada 12.5 BTC üretilmiş oluyor. Blok bulunma zamanlarına https://blockchain.info/ sitesinden de erişebilirsiniz ve hangi bloğun hangi havuz tarafından bulunduğunu görebilirsiniz.

Bitcoin madenciliğinde havuz mantığı nedir?

Bitcoin’i yalnız başınıza üretemeyeceğinizi anladığınızı varsayıyoruz. Bu sebeple, diğer kullanıcılarla mevcut gücünüzü birleştirmeniz ve blok bulma şansınızı artırmanız gerekir. Kulanıcıların sahip olduğu üretim güçlerini birleştirdiği platformlar da “havuz (pool)” olarak tanımlanmakta. Havuza giren her kullanıcı, havuza kattığı güç oranıyla ödüllerini alır. Havuzlarda bu ödül sistemi için, bir çok farklı algoritma söz konusudur. Her havuz, ödül sistemini kendine göre belirleyebilir. Bu sebeple seçeceğiniz havuzun nasıl bir sistem kullandığını ilk başta anlamanız gerekmektedir. Zaten çoğu havuzda bu algoritmalar kullanıcının kendi belirleyebileceği şekilde seçenek olarak sunulmaktadır.

Bitcoin’lerimi güvenli olarak nerede tutabilirim?

Bitcoin’lerinizi saklayabilmeniz için bir çok farklı opsiyon var. Bunların ilki Bitcoin’in kendi masaüstü (desktop wallet) cüzdanıdır, yani Bitcoin Core. Bu cüzdanı Bitcoin’in sitesinden https://bitcoin.org/tr/cuzdaninizi-secin adresinden indirebilirsiniz. Buradan cüzdanı indirip, bilgisayarınıza kurduğunuz zaman, artık sizin de bir Bitcoin cüzdanınız olmuş olacak. Buradan oluşturduğunuz adresler ile de Bitcoin cüzdanınıza transferler yapabilirsiniz. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir husus var. O da şudur ki, Bitcoin Core kullanmak için bu zamana kadar tüm işlenmiş blokları bilgisayarınıza indirmeniz gerekecek ve bu blokları sürekli güncel tutmanız gerekecek. Her 10 dakikada bir blok bulunduğunu varsayarsak, bilgisayarınıza eğer bir kaç gün açmasanız bile bu verilerin indirilmesi ve işlem yapabilmeniz gecikmeli olacaktır. Bu sebeple, düşük miktarlı Bitcoin’ler için web cüzdanları kullanmanız gerekebilir. En güvenilir ve en çok kullanılan Bitcoin cüzdanı ise şuan için Blockchain’dir. Blokchain Bitcoin haricinde, Bitcoin Cash ve Ethereum desteği de sunmakta. Yani tek cüzdanda bu üç para birimini de kullanabilirsiniz.

Bitcoin alım ve gönderimi için bir cüzdan sahibi olmanız şarttır. Bir cüzdan adresiniz olmazsa ne gönderim, ne de alım yapabilirsiniz. Eğer sıklıkla işlem yapan biriyseniz ve masaüstü cüzdanı kullanacağınız bilgisayar sürekli elinizin altında değilse, web ve mobil Bitcoin cüzdanları sizin işinizi rahatlıkla görecektir. Bu cüzdanların en büyük artısı, yüklü miktarda blokları indirmenize ihtiyaç duymaması. Ancak şunu da belirtelim, bu cüzdanları kullanmayı tercih ederseniz muhakkak “private key” alabildiğiniz cüzdanları kullanın. “Private key nedir” diye sorarsanız; her bitcoin cüzdanı için bu geçerli bir durumdur. Sizin özel anahtarınızdır ve kullandığınız bilgisayar, web cüzdanı veya mobil cüzdanda sıkıntılar yaşanırsa; siteye veya bilgisayara erişiminiz artık mümkün değilse, private key ile cüzdanınızı başka bir yere taşıyabilirsiniz. Taşıma işleminden sonra bütün Bitcoin’leriniz güvende ve sizi bekliyor olacaktır.

Resmi site üzerinden dilediğiniz cüzdanı seçmekte özgürsünüz. Fakat yukarıdaki özel anahtar kısmına dikkat etmenizi şiddetle tavsiye ederiz. Masaüstü, web ve mobil cüzdanlar haricinde bir de donanım cüzdanları vardır. Ledger Nano, bir USB bellek boyutunda ve Bitcoin cüzdanı. Bu donanım cüzdanında Bitcoin haricinde bir çok kripto para birimi de mevcuttur. Şuanda en güvenilir cüzdan olarak donanım cüzdanları servis ediliyor, ancak donanımsal bir şeyin her an bozulma riski oldukça fazladır. Ne kadar yedeğinizi alsanız da, kurulu düzeninizi bir anda kimse değiştirmek istemezseniz.

Kriptom olarak, yüklü miktarlardaki BTC’leri internete erişimi olmayan masaüstü cüzdanlarında tutmanızı tavsiye ederiz. Eğer borsalara sıklıkla giriyor ve yeni yatırımlar peşinde koşuyorsanız, sadece ihtiyacınız kadar BTC almanızı ve ana mal varlığınızı masaüstü cüzdanlarınızda tutmanızı öneririz. Tabi ki, masaüstü cüzdanınız için özel anahtarınızı da sürekli erişebildiğiniz bir yerde saklamanız gerekecektir.

Bitcoin’i üretmem gerekiyor mu, satın alsam olmaz mı?

Bitcoin sahibi olmak için üretmeniz gerekmez. Nakit veye kredi kartı ile Bitcoin alabileceğiniz platformlar da mevcuttur. Burada işleyiş, borsa mantığındadır. Birileri satar, birileri alır. Türkiye’de Bitcoin destekli 5’ten fazla borsa vardır. Bu borsalara kayıt olarak, Bitcoin satın alabilirsiniz. Burada en sık sorulanlardan biri de, 1 tane BTC almak zorunda mıyım sorusudur? BTC satın almanız için belirli bir kıstas bulunmamaktadır. BTC’nin şuanki fiyatı 10 bin dolar. İllaki gidip 10 bin dolarlık bir alım yapmanız gerekmez. Dilerseniz 10 TL, dilerseniz 100 veya 1000. Tamamen size bağlı bir faktör. Türk borsaları için ise, mümkün mertebe güvenilir firmaları tercih etmenizdir. Bu borsalara kayıt olurken, sizden kimlik bilgilerinize kadar bir çok bilgiyi isteyecektir. Bu firmanın kendini güvene alma gereksimidir. Çünkü, şuan için Türkiye’de Bitcoin ile ilgili yasal bir mevzuat tam oturmamış durumda. Herhangi bir vergilendirme çıkma olasılığı ve kimlerin BTC alıp sattığını belirlemek amacıyla firmalar bu kayıtları tutmaktadır.

Satın alma işlemlerinizi, mümkünse en dip fiyattan yapmaya çalışın. Bilindiği üzere, BTC fiyatları son derece dalgalı ve her an ne olacağı pek belli olmayan bir geleceğe sahip. Yatırımlarınızı, bütün mal varlığınızla değil; kaybetseniz de üzülmeyeceğiniz cinsten yapmanız sizin için daha faydalı olacaktır. Bitcoin üreterek BTC kazanmak isterseniz, ilgili özel ASIC cihazları yurtdışından veya yerel şehrinizden temin ederek başlayabilirsiniz. 

Bitcoin’i ponzi veya balon olarak tanımlıyorlar, doğru mu?

Öncelikle “ponzi nedir” tanımıyla başlayalım. Ponzi; yatırım alarak, bir ödeme sözü verip ve sadece kullanıcının bir kısmına az miktarlarda ödeme yaparak piyasadan para toplama çabasıdır. Yani sizin yatırımınızdan para kazanarak, size (bazen) sizin verdiğiniz parayla ödeme yapan sistemlere verilen ortak bir addır. Bitcoin’de ise böyle bir durum yoktur. Çünkü sistemi kullanmanız için bir ücret ödemeniz gerekmez. Sadece satın almak için bu ücreti ödersiniz. Ya da madencilik yatırımı yaparak, belirli miktarda ödeme yaparsınız. Bitcoin, merkezi olmayan bir altyapıya sahip olduğu için, gönderen de bellidir alan da. 

Bir çok kişi Bitcoin hakkında “balon”,”ponzi” tanımlamaları yapıyor. Hatta bu açıklamarı yapanların çoğu tanıdığımız ve dünyanın tanıdığı isimler. Bitcoin’in bir ponzi olup olmadığının bir kanıtı yoktur. Bitcoin bir ödeme ağıdır. Sahip olduğunuz kadar gönderim yaparsınız. Bitcoin’in ilk yıllarında merak salmış kullanıcılar, eminiz ki yeterince Bitcoin’e sahip olmuşlardır. Muhtemelen bu kişiler ya meraktan, ya da yanlışlıkla bu alımları gerçekleştirmişlerdir. Kimse Bitcoin fiyatının bu kadar yükseleceğini tahmin edemezdi. Bitcoin’de tabi ki belirli spekülasyonlar vardır. Çoğu ülke artık bu para birimini resmi olarak tanımış durumda. Tamamen açık kaynaklı olduğu için ilgili tüm kodları herkes görebilir ve inceleyebilir. Eğer böyle bir durumun olasılığı olsaydı, bir çok yazılımcı zaten bu konu hakkında ilgili açıklamaları yapardı.

Peki Bitcoin’in bu fiyatları normal mi? Yani 1-2 dolardan 20 bin dolarlara çıkması normal mi, yoksa burada bir spekülasyon mu var? BTC’nin fiyatı tamamen arz-talep meselesine bağlı. Piyasadaki bütün BTC’ler üretildiği zaman arz-talep oranı da ciddi oranda artacaktır. Çünkü ortada üretilecek BTC kalmayacak. Çoğu kişi BTC’yi uzun vadeli bir yatırım aracı olarak görüyor. Kısa zamanda da yüksek miktarlar kazandığını düşünürsek, hem uzun hem de kısa vadeli bir yatırım olarak ele alınabilir.

Bu fiyatlar, ülkeden ülkeye veya borsadan borsaya değişebilir. Örneğin Türkiye’deki bir borsa ile, Amerika’daki bir borsa arasındaki BTC fiyat farklı olabilir. Bu oradaki arz-talep olayına bağlıdır. Çoğu zaman bu fiyat farklılıkları iyi bir arbitraj imkanı da sunmakta.

Sorularımın cevabı burada yok?

Aradığın cevap burada yoksa, yorum kısmından bizlere bildirebilirsin.

En güncel haberleri almak için Telegram kanalımıza, Twitter sayfamıza ve Facebook sayfamıza abone olabilirsin.